شهرستان دیواندره : پیشینه‌ای به قدمت کشور پهناور ایران دارد که در قدیم «میران شاه» نام داشت. دیواندره در فاصله ۹۸ کیلومتری شمال سنندج با وسعت ۴۲۰۳ کیلومتر مربع و با ۱۸۵۰ متر ارتفاع از سطح دریا، در ۴۷ درجه و یک دقیقه شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۵ درجه و ۵۴ دقیقه عرض جغرافیایی قرار دارد، که از شمال با تکاب، از شرق با شهرستان بیجار، از شمال غربی با سقز، از غرب با مریوان و از جنوب با سنندج همسایه است.
شهرستان دیواندره با مساحتی معادل ۴۲۰۳ کیلومتر مربع در حدود ۱۵ ٪ از وسعت استان کردستان را شامل می‌شود. این شهرستان بین ۳۴ درجه عرض شمالی و ۳۲ دقیقه و ۴۶ درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ قرار گرفته‌است.
تغییرات درجه حرارت سالانه دما از ۲۰ – تا ۳۲ + درجه می‌باشد. شهرستان دارای زمستان‌های سرد و طولانی و بهار و تابستان معتدل می‌باشد تعداد روزهای یخ بندان در سال برابر ۱۳۵ روز خواهد بود.
وجود آثار باستانی غار کرفتو نشانگر وجود تمدن و حیات تا دو هزار سال قبل از میلاد در این منطقه می‌باشد. زبان گویش مردم کردی سورانی و دارای لهجه مخصوص می‌باشد. آداب و رسوم و فرهنگ مردم شهرستان برگرفته از آداب و فرهنگ آریائی‌ها بوده و هماهنگ با سایر ملت ایران مراسمات ملی و مذهبی را نیز برگزار می‌نمایند.
در شهرستان دیواندره قومیت‌ها و طوائفی همچون گوران، گلباغی، تیلکوئی، جاف، منمی (مندمی) برازنده، خواجه وند، کلهر، زند و قاقالی وجود دارد.اما این عناوین در منطقه کم رنگ شده و صرفاً جنبه محلی داشته و هیچ گونه وجه تمایزی بین افراد نداشته و تمام اقشار همزیستی مسالمت آمیزی با هم دارند.
شهرستان دیواندره دارای سه بخش مرکزی، کرفتو و سارال و ۹ دهستان (حومه – قراتوره – چهل چشمه – اوباتو – کانی شیرین – زرینه – سارا– کوله و حسین آباد شمالی) می‌باشد. تعداد کل روستاهای تابعه شهرستان دیواندره ۱۹۴ روستا می‌باشد.
شهرستان دیواندره یکی از شهرستانهای استان کردستان در غرب ایران است که در شمال این استان قرار گرفته‌است. مرکز این شهرستان شهر دیواندره است. این شهرستان به علت وجود دشتهای بسیار وسیع اوباتو و سارال از مراکز اصلی تولید گندم و دامداری استان کردستان است و این فعالیتها در زندگی مردم این منطقه نقش اساسی دارد. این شهرستان از نظر آب و هوایی یکی از مناطق سردسیر و برفگیر کشور محسوب می‌شود. مردم این شهرستان به زبان کردی تکلم می‌کنند. جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۸۲٫۷۴۱ نفر بوده‌است
جاذبه‌های فرهنگی و گردشگری
- غار کرفتو: این غار در فاصله ۷۲ کیلومتری از شمال دیواندره در نزدیکی روستای یوزش باش کندی قرار دارد و ازپر جاذبه‌ترین مکانهای گردشگری استان می‌باشد. کتیبه‌ای یونانی بر سر در یکی از اتاق‌های طبقه سوم وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس نام برده‌است.
- منطقه سارال یکی از مناطق بومگردی (اکوتوریستی) استان است که در غرب دیواندره واقع می‌باشد
- منطقه چهل چشمه: در شمال غربی دیواندره کوههای چهل چشمه قرار دارد که هر ساله جمعیت زیادی از گردشگران و کوهنوردان از این منطقه دیدن می‌نماینداحی چهل چشمه مطلق به روستای آبباره می‌باشد که قدمتی کهن را دار است روستای خوش اب وهوااست که در تمام فصل‌های سال این منطقه زیبایی خاص خودرا دار می‌باشد
تقسیمات کشوری
- بخش مرکزی شهرستان دیواندره
- دهستان چهل چشمه
- دهستان حومه
- دهستان قراتوره
شهر: دیواندره
- بخش کرفتو
- دهستان اوباتو
- دهستان زرینه
- دهستان کانی شیرین
شهر: زرینه
- بخش سارال
- دهستان حسین آباد شمالی
- دهستان کوله
- دهستان سارال
دیواندره